Rock-Metal müzik ve klasik müziğin birbirlerine tamamen zıt, iki ayrı uç olduğunu düşünenler olabilir ama durum hiç de öyle değil. Klasik müzik aslında ilk günlerinden beri metal müziğe ilham kaynağı. Ritchie Blackmore, Eddie Van Halen, Randy Rhodes, Yngwie Malmsteen, Uli Jon Roth gibi gitaristlerin çalışmalarında bu etkilenmeleri görebiliriz. Tabii ki Power metal, senfonik metal ve neoklasik metal gibi türlerde de klasik müzik etkileri yine en başta aklımıza gelenler. Ayrıca birçok metal müzisyeni de klasik müziğin kendilerine ilham kaynağı olduğunu çoğu zaman dile getirmiştir. Kısacası bu türler birbirlerine çok uzak olmak yerine aslında çok yakındır ve çok kez bu türlerin kesişmesi ortaya müthiş sonuçlar çıkarmıştır. Şimdi gelin tarih boyunca rock ve metal gruplarının, klasik müzik orkestralarıyla buluştuğu en güzel konserlerden bazılarını birlikte hatırlayalım.

1- Deep Purple and The Royal Philharmonic Orchestra 1969 (Concerto for Group and Orchestra)

24 Eylül 1969’da Deep Purple’ın Royal Filarmoni Orkestrasıyla birlikte Londra’daki Royal Albert Hall’da gerçekleştirdiği konser. Deep purple’ın efsanevi klavyecisi Jon Lord’un bestelediği ve Ian Gillan’ın sözlerini yazdığı konçerto’yu orkestra şefi Malcom Arnold’un yönetimiyle sergilediler. Bu performans Rock müziğin tam anlamıyla bir klasik müzik orkestrasıyla gerçekleştirdiği konserlerin ilk örneklerinden biri, hatta birçok grup için bu akımın başlamasında öncü olduğu kabul ediliyor. Bu konçertoyu daha sonra 1970 yılında Hollywood Bowl amfi tiyatrosunda orkestra şefi Lawrence Foster’ın önderliğinde Los Angeles Filarmoni Orkestrasıyla bir kez daha sergilediler ancak daha sonra konçertonun orijinal partisyonu kayboldu. Neyse ki yıllar sonra 1999’da Jon Lord; Paul Mann ve Hollandalı besteci Marco de Goeijve ile koçertonun partisyonunu 1969’daki ilk performansın kaydını dinleyerek ve izleyerek yeniden oluşturdular. 25-’26 Eylül 1999’da ilk performansın üzerinden 30 yıl geçmesinin ardından, konçerto Royal Albert Hall’da bu sefer Londra Senfoni Orkestrası ile tekrar canlı olarak seyirci karşısında sergilendi. Konserde ayrıca her üyenin solo kariyerinden şarkılar, kısa bir Deep Purple seti ve Ronnie James Dio, Steve Morse Band, Sam Brown gibi konuk müzisyenler de yer aldı.

Daha sonra Deep Purple, Konçerto’yu önce Güney Amerika’da yerel orkestralarla, ardından Avrupa’da George Enescu Filarmoni Orkestrası ile, Japonya’da New Japan Filarmoni Orkestrası ile seslendirerek turneye çıkardı. 24 Eylül 2009’da Jon Lord, Grup ve Orkestra için Konçerto’nun ilk performansının 40. yıldönümünü kutlamak için İrlanda, Dublin Ulusal Konser Salonu’ndaki RTÉ Konçerto Orkestrası’na katıldı. Birçok kez farklı konuklarla sergilenen konçerto, Jon Lord’un 2012 yılında ölümünün ardından ‘Celebrating Jon Lord’ adıyla konçertoyu ve Jon Lord’u anarak Iron Maiden vokalisti Bruce Dickinson’ın da katılımıyla hala devam ediyor. 2014, 2019 (50.yıl dönümü) ve en sonuncusu 5 Kasım 2021’de Macaristan’da Györ Senfoni Orkestrası ile beraber gerçekleştirildi.

1969- orijinal konser: https://www.youtube.com/watch?v=Ufm4NHTXVSg

1999- Londra Senfoni Orkestrası: https://youtu.be/9DnI6DA4G20

2014- Celebrating Jon Lord: https://youtu.be/h7QCeRVaK90

2014- Albüm: https://open.spotify.com/album/1Fb3mtJDI2Qm5qq7QmTJNO?si=Fmv6XCOrRKaWtNURl2jE-w

2 – The Moody Blues – A Night at Red Rocks with the Colorado Symphony Orchestra 1992

Progresif Rock’ın öncülerinden olan The Moody Blues’un Red Rocks Amfi tiyatrosunda 9 Eylül 1992’de Colorado Senfoni orkestrasıyla verdiği bu konser aynı zamanda grubun tam bir orkestrayla verdiği ilk konser. Konseri 1967 yılında çıkardıkları orkestral ve rock elementlerini birleştiren ilk konsept albümleri olan “Days of Future Passed”in 25.yıl dönümünü kutlama amacıyla verdiler. Days of Future Past Albümü de Londra Senfoni Orkestrası’yla birlikte kaydedilmiş, zamanın rock kayıtlarında bir dönüm noktası olmuştu ve bu albümle birlikte klasik tonlarla birleşmiş progresif konsept albümü dalgasını başlatmışlardı. Albüm “Nights in White Satin” gibi hit şarkılarla grubun ününü de arttırmıştı.

Bu konserden sonra 2000 yılında Londra’da Royal Albert Hall’da World Festival Orchestra ile beraber bir konser daha verdiler.Ayrıca hem 1992 yılındaki konser hem de 2000 yılındaki konser kaydedilip canlı albüm olarak yayımlandı.

1992- Red Rocks konseri: https://youtu.be/k_AhT9MMvGA

2000- Royal Albert Hall konseri: https://youtu.be/q8474UHL-dk

1992 Albümü: https://open.spotify.com/album/6hGq8GAKZNmh7u1ORFefqt?si=iJG74AJiR6Cg_PkwVRCc2Q

3 – Scorpions – Berlin Philharmonic Orchestra, Moment of Glory 2000

Her Scorpions hayranının mutlaka izlemesi gereken 2000 yılında Berlin Filarmoni Orkestrası ile kendi şehirleri Hannover’da EXPO 2000’de gerçekleştirdikleri konser. Grup orkestrayla beraber aynı zamanda Moment Of Glory adında bir stüdyo albümü de kaydetmişti. Albüm aynı adlı yeni single“Moment of Glory” ve “Wind of Change”, Still Loving You”, “Send Me an Angel” gibi Scorpions klasiklerini içeriyordu. Konserde de Scorpions, Christian Kolonovits yönetimindeki orkestrayla beraber bu albümdeki şarkıları ve ek olarak albümde olmayan yine klasiklerden “You and I”, “We’ll Burn the Sky” ve Ray Wilson’ın (Stiltskin, Genesis) konuk olarak katıldığı “Big City Nights” gibi birkaç şarkıyla beraber sergilediler. Daha sonra bu senfonik rock şovu ile Scorpions, Christian Kolonovits ve Scott Lawton’un dönüşümlü olarak orkestra şefleri olduğu Rusya ve Baltık ülkelerine 7 şehirlik bir tura çıktı.

2000-Hurricane: https://youtu.be/vcTRzLHfbPo

Moment of Glory: https://youtu.be/g051idbRv6k

Big City Nights: https://youtu.be/5MpT2p5JyOc

4 – Metallica – San Fransisco Symphony (S&M, S&M2) 1999, 2019

Şüphesiz rock ve klasik orkestra konserleri denilince ilk akla gelen örneklerden birinde şimdi sıra, Metallica’nın 1999 yılında “Berkeley Community Theatre’da Michael Kamen önderliğindeki San Fransisco Senfoni Orkestrasıyla verdiği konserler. Konserler aynı zamanda kaydedilip albüm olarak da yayımlandı. Albümde Kill ‘Em All dışında her stüdyo kaydından en az bir seçkinin yanı sıra iki yeni şarkı, “No Leaf Clover” ve “Human” yer alıyor ve Michael Kamen ayrıca orkestra için tamamlayıcı bir orkestra müziği yazdı. Grup ve orkestra, besteleri 21 ve 22 Nisan 1999’da The Berkeley Community Theatre’da iki konserde sergilediler.

Grup 6-8 Eylül 2019’da 1999 konserlerinin devamı ve 20.yılı niteliğinde Edwin Outwater ve Michael Tilson Thomas şefliğindeki SFS orkestrasıyla beraber Chase Center’da 2 konser daha verdi ve yine canlı konser kayıtlarını içeren S&M2 adında bir albüm yayımladı. Bu sefer konserler orijinal S&M performanslarından birçok şarkının yanı sıra o zamandan beri piyasaya sürülen şarkıların yorumlarını içeriyordu. Ayrıca konserlerin kaydı film haline getirilip sinemalarda da gösterime sokuldu.

S&M Konser 1999: https://youtu.be/uukb9aFcttc

S&M2 2019-Nothing Else Matters: https://youtu.be/GV5AscqoZ2M

2019-Enter Sandman: https://youtu.be/cgRkGjnfJFQ

2019-FWtBT: https://youtu.be/0m6smR-M2qg

S&MAlbüm: https://open.spotify.com/album/1OZaosC2RtsE2TEqLziwAD?si=GxD0HcMITryjQSV58Td3SQ

S&M 2 Album: https://open.spotify.com/album/7Hc3m7konwS0ugyN8vJhNg?si=ZDCmIrCTRzuOdRoTfNqi0w

5 – KISS & Melbourne Symphony Orchestra- Kiss Symphony: Alive IV 2003

KISS, ilk 3 Alive albümlerinden sonra 4.yü Scorpions, Metallica gibi trende uyarak bir senfoni orkestrasıyla kaydetmeye karar verdi ama tabii ki kendi tarzlarında. Sonuç olarak Şubat 2003’te David Campbell yönetimindeki Melbourne Senfoni Orkestrası ile Avustralya’da özel bir konser verdiler ve orkestra üyeleri de sahneye KISS makyajlarıyla çıktı. Bu konserle aynı zamanda grubun 30.yılını da kutladılar ancak konserde grubun bütün orijinal üyeleri yoktu çünkü gitarist Ace Frehley gruptan ayrılmıştı. O yüzden orijinal üyeler Gene Simmons, Paul Stanley ve Peter Criss ile grubun yeni gitaristi Thommy Thayer ilk şovuna çıkmış ve dolayısıyla ilk albümünü kaydetmiş oldu. 22 Temmuz’da “Symphony: Alive IV” adında çifte canlı albüm olarak konserin kayıtları yayınladı.

Konser 3 kısımdan oluşuyor; İlk kısımda KISS, “Deuce”, “Strutter” şarkılarını da içeren 6 şarkıyı grup kendisi sergiledi. 2.kısımda Melbourne Senfoni Topluluğu ile “Beth”, “Forever” gibi şarkılarıyla beş şarkılık bir akustik set yaptılar. En son kısımda da gruba bütün orkestra katıldı ve “Detroit Rock City”, “Rock and Roll All Night”, “I Was Made For Lovin’ You” ve daha birçok KISS klasiğini sergilediler.

2003- konser: https://youtu.be/YaKG1IVTXjY

Symphony: Alive IV Albümü: https://open.spotify.com/album/1amAo0xUABmNBclEBCPmgQ?si=ar30oC9rQcmcnpD0Q3max

6 – Dream Theater & The Octavarium Orchestra – “Score” 2006

Progresif metal grubu Dream Theater’ın, 1 Nisan 2006’da grubun 20.yıl dönümü turu kapsamındaki son konseri olarak “A Very Special Evening with Dream Theater” adıyla New York Radio City Hall’da verdiği konser. Konserin ikinci yarısının tamamı Jamshied Sharifi tarafından yönetilen “The Octavarium Orchestra” adlı tam bir senfoni orkestrasının katılımıyla gerçekleşti ve grubun daha öce yayımlanmamış olan “Another Won” ve 1997 albümleri “Falling into Infinity” için kaydedilmiş ancak daha sonra çıkarılmış “Raise the Knife” şarkıları da orkestrayla beraber sergilendi. Daha sonra konserin kaydı 26 Ağustos 2006’da “Score” adıyla albüm olarak da yayımlandı.

Ayrıca grup 2014 yılında Boston Opera House’da o zaman henüz 22 yaşında olan Eren Başbuğ’un orkestra şefliğini yaptığı The Berklee College of Music Orkestrası ve Korosu’nun konuk performanslarını içeren bir konser verdi. Bu konserin kaydı da “Breaking the Fourth Wall” adıyla albüm olarak yayınlandı.

2006 konseri-Octavarium: https://youtu.be/2gf8_kVS1OE

2014 konseri BtFW: https://youtu.be/JRbHMSrK-bw

Score Albümü: https://open.spotify.com/album/2xumpnhKzt3P0hMlYeuOHe?si=hsz7VJLgRuu4YkBcFkLftw

Breaking the Fourth Wall Albümü: https://open.spotify.com/album/614UaPeReIQiqIVZhtYID5?si=Ic3VUxhJTduPrEgPjEZU-w

7 – Katatonia & The Orchestra of State Opera Plovdiv, 2016

2017’de İsveçli doom metal grubu Katatonia, The Great Cold Distance albümlerinin 10. yıl dönümünü birçok grubun yaptığı gibi kutladı ve orkestra şefi Levon Manukyan tarafından yönetilen Plovdiv Filarmoni Orkestrası ile bir Bulgar amfitiyatrosunda konser verdi. Konserin kaydı daha sonra yine “The Great Cold Distance” adıyla live albüm olarak yayınlandı.

Konser: https://youtu.be/lgivSOTDaZ0

Albüm:https://open.spotify.com/album/6JHFs8r63g60Kqb9kTemPH?si=QMqqk28MTeiOMNDE_ZPlAA

8 – Within Temptation and Metropole Orchestra- Black Symphony, 2008

Hollandalı senfonik-gothic metal grubu Within Temptation, The Metropole Ochestra ile birlikte 7 Şubat 2008’de Rotterdam’daki Ahoy Arena’da biletleri tükenen bir konser verdiler. Bütün konser kaydedilip Black Symphony adıyla albüm olarak yayınlandı ve aynı zamanda filme de alındı. Black Symphony’, ‘The Heart of Everything’, ‘The Silent Force’ ve ‘Mother Earth’ albümleri dahil olmak üzere, grubun ilk albümü “Enter” dışında (Enter”’ın ardından 1997’de yayınlanan “The Dance” adlı EP’de yer alan “The Other Half (Of Me)” adlı parça Black Symphony’de var) Within Temptation’ın o zamana kadarki diskografisindeki bütün albümleri kapsıyor. Konser, orkestra ve Keith Caputo (The Bitter Life), George Oosthoek (Orphanage) ve Anneke van Giersbergen gibi özel konuklar ve sahne şovuyla da tüm Within Temptation hayranları ve ayrıca gotik-senfonik metal türü hayranları için izlenmesi gereken bir konser.

Konser: https://youtu.be/dfWb67eDR6I

Black Symphony Albümü: https://open.spotify.com/album/2oIZQibeiQAnVjm9XmkXcf?si=ITNL25VdQOeUAVeR2PiaDA

9 – Dimmu Borgir, Norwegian Radio Orchestra in 2011 & Czech National Symphonic Orchestra in 2012

Norveçli senfonik black metal grubu Dimmu Borgir birincisi 2011 yılında Oslo’da Norwegian Radio Orkestrası ile; ikincisi de 2012’de Almanya’da gerçekleşen Wacken Open Air festivalinde Çek Ulusal Senfoni Orkestrası ile birlikte olan iki orkestral konser verdi. Her iki konser de destansı bir orkestra performansı ve grubun kendine has tarzıyla black metal severlere muhteşem bir şov sundu. Konserlerin ikisi de kaydedildi ve 2017’de “Forces of The Northern Night” adıyla Oslo konseri albüm olarak ve iki konser birlikte dvd olarak da yayınlandı.

2011-Oslo Konseri: https://youtu.be/FEdPsz4j-lI

2012- Wacken Open Air: https://youtu.be/El4zsUZjsDc

Forces of The Northern Night Albümü: https://open.spotify.com/album/5P5FdbTkLUALQGZcQd6nMy?si=wNS97Yl6Q3WZ-i5067Yz3w

10 – Epica- The Classical Conspiracy 2008 & Retrospect 2013

Hollandalı senfonik metal grubu Epica, 2008’de Mickolc Opera Festivali kapsamında Macaristan’da tamamı Macar müzisyenlerden oluşan, Zsolt Regos yönetimindeki 40 kişilik bir orkestra ve 30 kişilik bir koro eşliğinde sahne aldı. Klasik müzik, film müziklerinden oluşan uzun bir setle birlikte kendi şarkılarını da çaldılar. Konser 2009 yılında “The Classical Conspiracy” adıyla Epica’nın ilk Live albümü olarak yayınlandı.

Daha sonra 2013 yılında Epica grubun 10.yılını kutlamak amacıyla bir kez daha aynı okestrayla buluştu ve 2013’de Hollanda’nın Eindhoven kentinde genişletilmiş Hungarian Remenyi Ede Oda Orkestrası ve Miskolc Ulusal Tiyatro Korosu ile tekrar sahne aldı. Bu sefer bu canlı gösteri için yazılmış olan “Retrospect” adlı yeni parça ve yine klasik müzik&film parçalarıyla beraber beraber çoğunlukla Epica şarkılarını çaldılar. Bu konser de 2013 yılında Epica’nın ikinci live albümü olarak “Retrospect” adıyla yayınlandı.

2013 konser: https://youtu.be/rQKeb4e1jRo

The Classical Conspiracy albümü: https://open.spotify.com/album/5bFTEwx1q7Wnhe9Jo4vIGi?si=j-HpR8-9QVGMzvbX2L4JrA

Retrospect albümü: https://open.spotify.com/album/2ovt5v6hByweTyVmBXzx2S?si=gVHMzuZJSaCNM0688QFKUA