Metal müzik denilince akla ilk olarak ağır riffler, güçlü vokaller ve sert davullar geliyor. Ancak metal müziğin bir başka, pek de göz önünde olmayan yönü daha var: Psikedelik etkiler. Bu yazımda, psikedelik temaların metal dünyasında nasıl yer bulduğunu ve bu türün sesini ve ruhunu nasıl şekillendirdiğini incelemek istedim.

Psikedelik Köklerin İzinde

1960’ların sonları ve 1970’lerin başları, müzikte büyük bir deneysel dönemi işaret ediyordu. The Beatles, Pink Floyd ve The Doors gibi gruplar, psikedelik rock ile gerçekliği değiştiren, manevi ve sürreal deneyimleri keşfetti. Metal müziği doğduğunda, bu seslerden esinlendi ve onları daha ağır ve yoğun bir hale getirdi. Black Sabbath’ın “Planet Caravan” veya Led Zeppelin’in “Dazed and Confused” şarkıları, metal ve psikedelianın birleşiminden doğan parçaların en güzel örnekleri. 

Başka bir tarafta yakın zamanlarda ise, psytrance icra eden ikili Infected Mushroom, müziklerinde rock/metal ve psytrance’ı harmanladı. Ağır gitar riffleri, agresif vokaller ve karanlık bir atmosferi müziklerine dahil ederek, türler arası bir füzyon yaratmaya çalıştılar. “Legend of the Black Shawarma” albümünde Korn’dan Jonathan Davis ve Jane’s Addiction’dan Perry Farrell gibi isimlerin konuk olarak yer alması, iki türün bir araya gelmesine ve bir kitle oluşturmasına da katkı sağladı.

Gerçekliği Büken Şarkı Sözleri

1. İçimizdeki Evreni Keşfetmek
Psikedelik deneyimler genellikle gerçeklik ve bilinç üzerine düşündürüyor. Metal müziğin şarkı sözleri de bu derin ve karanlık temaları işlemek için mükemmel araçlardan biri. Örneğin, Tool’un “Lateralus” albümü, manevi uyanış ve kişisel gelişim temalarını işler ve dinleyiciyi kendi zihnini keşfetmeye davet ediyor.

2. Mistik ve Okült Temalar
Hem psikedelik hem de metal müzik, mistik ve okült temalarla iç içe. Electric Wizard ve Black Sabbath gibi gruplar da, büyücülük, dünya dışı deneyimler ve antik ritüelleri müziklerinde işliyor. Bu öğeler, dinleyiciyi başka bir aleme çeken bir gizem ve çekicilik katmanı ekliyor. Katman kelimesi de bu yazı için anahtar kelimelerden biri gibi sanki.

3. Kozmik Bağlantılar
Psikedelik deneyimler genellikle doğa ve evrenle bir bağlantı hissi uyandırıyor. İç içelik, birlik gibi. Mastodon ve Gojira gibi metal grupları (ve daha nicesi), insanlığın evrendeki yeri ve doğayla ilişkimiz üzerine şarkılar yazdılar. Mastodon’un “The Last Baron” ve Gojira’nın “Flying Whales” gibi parçaları, sizi uzay ve zaman boyunca bir yolculuğa çıkarıyor. Flying Whales demişken, Gojira’nın “From Mars To Sirius” albüm incelemesini okumak için tıklayınız.

Ses Oyunları

1. Atmosfer Yaratmak
Metal grupları, psikedelik ses manzaraları oluşturmak için atmosferik öğeler kullanır. Reverb ve delay gibi efektler, müziği geniş ve dünyadışı hissettirebilir. Örneğin, Tool’un “Third Eye” parçasını dinlediğinizde, kendinizi geniş, içsel bir alanda yüzerken bulabilirsiniz. Aslında post/atmosferik zattirizort metal janrlarına ulaştığımızda benzer hissiyatları alabiliyoruz. 

2. Karmaşık Kompozisyonlar
Psikedelik temalar genellikle geleneksel müzikal formları aşan karmaşık şarkı yapılarıyla gelir. Opeth ve Dream Theater gibi progresif metal grupları, karmaşık kompozisyonlar ve ölçü değişiklikleri kullanarak bir müzikal yolculuk yaratıyor ve bu da çoğu zaman zaman mekandan bağımsız bir yolculuğu yansıtıyor. 

3. Sıradışı Enstrümanların Kullanımı
Sıradışı enstrümanların eklenmesi, psikedelik hissi artırabilir. Sitarlar, synthesizerlar ve orkestra öğeleri, metale benzersiz dokular katabilir. Örneğin Opeth’in “Heritage” albümünde kullanılan Mellotron ve diğer eski enstrümanlar, belirgin bir psikedelik hava yaratıyor.

Hipnotik Görseller

Metal grupları, müzikle sınırlı kalmayıp, psikedelik temaları canlı performanslarında ve görsellerinde hayata geçirdiğini söyleyebiliriz. Bu işin babaları olan Pink Floyd gibi gruplardan ilham alarak, karmaşık ışık gösterileri, tuhaf animasyonlar ve tematik sahne tasarımları kullanarak etkileyici deneyimler yaratmaya başladılar. Tabii bu tüm türlerin birbirini etkilediği bir alan. Bir yanda psikeledik elektronik müzik ustaları Shpongle, bir yanda  Pink Floyd, bir yanda Tool ve bu grupların görsel show’ları derken ortaya artık gerçekten psikedelik olan eserler çıkabiliyor. Bu, müzik ve görsellerin bir araya gelerek sizi başka bir boyuta taşıdığı bir yolculuk gibi. -Cynic’in de Ascension Codes albümü de müthiş görselleri kaldırabilecek bir şov olabilirdi.-

Psikedelik Metal Mirası

Psikedelia ve metalin birleşimi, hem tür üzerinde hem de hayranları üzerinde kalıcı bir etki bıraktı -ki bana kalırsa psikedelik müzik her zaman kalıcı bir etki bırakır-. Bu, keşif, iç gözlem ve daha büyük bir bağlantıya değer veren bir topluluğu da teşvik etti ve bu karışım, stoner metal ve psikedelik doom gibi yeni alt türlerin doğmasına yol açarak metalin sınırlarını zorlamaya devam etti.

Kısacası bu katmanlar, bilinci keşfetmekten, başka dünyalara götüren ses birleşimlerine kadar, metalin DNA’sında da yer buldu. Tür gelişmeye devam ettikçe, psikedelik etki, müzisyenlere ve hayranlara ilham vererek, bizi ses ve ruhun sonsuz olasılıklarını keşfetmeye davet edip durdu.

Lucid Planet

Lucid Planet’e gelince, ondan bahsetmeden bitirmek istemedim yazıyı. Avustralyalı Lucid Planet’ın müzik kariyerinde şu ana kadar iki stüdyo albümü bulunuyor. Ve bu albümler, grubun kendine özgü psikedelik ve progresif rock/metal tarzını başarıyla sergiliyor.

Müziğinde çeşitli tarzları bir araya getirerek benzersiz bir sound yaratan Lucid Planet, bu süreçte birçok farklı grup ve sanatçıdan da ilham aldı. Tool, Pink Floyd, King Crimson, Tesseract, Opeth, Porcupine Tree, Shpongle gibi gruplar Lucid Planet’ın müziğinde hem müzikal yapı hem de lirik içerik açısından etkili oldular.

Grubun ikinci albümü olan “Lucid Planet II,” müzikseverler ve eleştirmenler tarafından olumlu karşılandı ve grubun yenilikçi ve etkileyici müziğini daha geniş bir dinleyici kitlesine tanıttı. Aynı zamanda albüm, grubun progresif müzik sahnesindeki yerini sağlamlaştırdı ve müzikal olarak daha da olgunlaştığını gösterdi.

Diyeceğim şu ki, yazıyı buraya kadar okuduysanız, aşağıdaki parçayı dinlemeden geçmeyin.

Naçizane önerilerimdir: Lucid Planet, Tool, Baroness